Water

De overstromingen van 2021 en de lange droogte in de zomer van 2022 liggen nog vers in ons geheugen. Klimatologische extremen zoals zware regenval, overstromingen en droogte nemen toe in aantal en intensiteit. Ook dat is ‘water’. Op weg naar een klimaatbestendig beheerssysteem heeft Vlaanderen water dan ook hoger op de toekomstagenda gezet. Naast waterzuivering, rationeel en circulair watergebruik, gaat er aandacht naar systeeminnovatie en toepassingen zoals ‘early warning’-systemen op basis van ’enabling’ technologieën zoals sensoren, en artificiële intelligentie. Hier brengen we een selectie bijdragen over actuele water-en-klimaatgerelateerde onderwerpen.

Energie

Het complexe energievraagstuk is geen eenvoudig te leggen puzzel. De inval in Oekraïne begin 2022 maakte dat opnieuw duidelijk. De gerelateerde energiecrisis heeft onze kwetsbaarheid en afhankelijkheid eens te meer blootgelegd. Het mag dan ook niet verwonderen dat het uitgebreide cleantech-domein ‘energie’ veel aandacht krijgt. Innovatieve oplossingen bieden vele technische, politieke en maatschappelijke opties qua kosten, betrouwbaarheid en duurzaamheid. In het volgende hoofdstuk bundelen we een selectie van actuele energiegerelateerde onderwerpen bekeken door de ogen van experts. 

Circulaire economie

Een kringloop- of circulaire economie respecteert de eindigheid van grondstofvoorraden en zet reststoffen volledig opnieuw in. Afval bestaat er enkel in de betekenis van grondstof. Zo krijgen kleding en textiel, onze tweede huid, een nieuwe bestemming met een zo groot mogelijk toegevoegde waarde, en vormt verontreinigde grond na reiniging niet langer een gevaar voor milieu en gezondheid, maar wordt hij opnieuw beschikbaar. Ook de zogeheten ‘urban mine’ - steden en dorpen met hun huizen en auto’s (de derde en vierde huid) - bevat een enorme voorraad aan herbruikbare materialen. In deze uitgave hebben we aandacht voor de PFAS-problematiek.  Recent opgebouwde kennis maakt pas echt duidelijk hoe schadelijk PFAS is voor mens en milieu. De Vlaamse cleantech-expertise op gebied van bodemsanering en waterreiniging, biedt voor deze grensoverschrijdende uitdaging ook internationaal perspectieven.

Enabling technologie

Technologische innovatie ontstaat vaak door bestaande technologieën te combineren met zogenaamde ‘enabling’ technologieën. De meest prominente zijn Artificiële Intelligentie (AI) en ‘machine learning’. Maar ook sensoren, drones, geavanceerde materialen, 3D-printing, ‘blockchain’, robotica, digitalisering en ‘digital twins’ stimuleren en faciliteren nieuwe toepassingen in verschillende technologische sectoren. Of het nu gaat om energie, circulaire economie of mobiliteit, het potentieel van AI in cleantech is enorm. Zoals te lezen is in de ‘Bloomberg NEF New Energy Outlook 2021’ : ‘AI inzetten bij de transitie naar schone energie kan in dertig jaar 1,3 biljoen dollar besparen’. We illustreren dit belang hier via enkele voorbeelden uit het Vlaamse cleantech-ecosysteem en de visie van experts.